Death is everywhere
There are lambs for the slaughter
Waiting to die
And I can sense
The hours slipping by
Tonight
(Depeche Mode FLY ON THE WINDSCREEN)
Kiedy 9 lat temu J. niespodziewanie odeszła, czułam się, jakbym dostała obuchem w głowę. Jak to tak? Moja Przyjaciółka: pełna życia, pełna talentów, pełna optymizmu J. zabrała się i poszła z tego łez padołu. Nagle, bez ostrzeżenia, w zasadzie z dnia na dzień. Była i nagle jej zabrakło. Kto przeżył śmierć swoich ważnych bliskich (specjalnie podkreślam słowo „ważnych”, bo zdarzają się sytuacje, że z bliskimi żyje się lepiej lub gorzej, a nawet wcale) wie, że żadne słowa nie opiszą pustki, która pojawia się w związku ze stratą. Ja długo nie mogłam się pogodzić z tym, że J. już nie ma. W zasadzie dopiero od niedawna w jakiś sposób zaakceptowałam jej nieobecność (oznacza to, że już nie beczę za każdym razem, kiedy o niej mówię czy ją wspominam), ale „spotkania” na cmentarzu w rocznicę urodzin wciąż mnie dobijają (mimo że samo miejsce jest bardzo klimatyczne).
Kiedy umarła J. próbowałam sobie z tym jakoś sama poradzić. Ale myślę, że poradziłabym sobie z jej śmiercią lepiej (szybciej?), gdybym wtedy, w 2015 roku, miała możliwość przeczytać poradnik/reportaż Małgorzaty Węglarz i Agnes Tołoczmańskiej MAMY TRUPA I CO DALEJ? Od umierania do pochowania.
Tytuł, o którym chciałam Wam opowiedzieć, zawiera bardzo rzetelne informacje na temat samej śmierci (tego, co dzieje się z ciałem, jakim procesom ulega), ale także kwestie praktyczne związane z pogrzebem (np. na co zwracać uwagę podczas wyboru zakładu pogrzebowego, jak krok po kroku zaplanować ostatnie pożegnanie itp.). W książce poruszono również temat planowania własnego pogrzebu, a nawet tak bzdurne – wydawało by się – sprawy, jak wybór odpowiedniej trumny/urny czy kwiatów! Znajdziemy tu też ciekawą rozmowę z właścicielem firmy kamieniarskiej KONTRASTOWO, Tomaszem Skorupą, czy przydatne informacje na temat pochówku zwierząt. Ponadto wszystko to, o czym wspomniałam wcześniej, jest opisane z odpowiednią dozą czarnego humoru, dzięki czemu czytanie o śmierci nie jest aż takie… nieprzyjemne. Znajdziecie tu również sporo ciekawostek związanych z tematyką funeralną. A ile nowinek technologicznych! W głowie się nie mieści, że na nagrobku można mieć swój kod QR, który zawiera informacje o zmarłym. Taki trochę Funeralbook 😉
Książka ta, poza tym, że jest świetnym kompendium planowania rzeczy ostatecznych, skłania do refleksji. Zgadzam się z tym, o czym wspominają autorki już na samym początku – że unikamy tematu śmierci. Nie dopuszczamy myśli na temat tego, że kiedyś już nas nie będzie. Albo wręcz odwrotnie – podczas kolejnych urodzin zamiast cieszyć się i świętować tak ważne wydarzenie, ściska nas w żołądku, że „mamy już bliżej niż dalej” (a prawda jest taka, że Kostucha przychodzi kiedy chce i można dożyć setki, a można – jak moja J. – przeżyć tylko 32 lata). Dlatego dobrze, że taka publikacja powstała. Oczywiście jej przeczytanie nie sprawi nagle, że Kostucha stanie się naszą kumpelą, ale w jakiś pokręcony sposób te wszystkie informacje mogą pomóc w podejściu do ostatniego pożegnania (własnego czy naszych bliskich). Może ta książka sprawi, że uważniej będziemy podchodzić do kwestii pogrzebu członka rodziny, że uszanujemy jego ostatnią wolę, że nie oddamy jego ciała w byle jakie ręce, że postąpimy tak, jakbyśmy sami chcieli, żeby z nami postępowano po naszej śmierci – z szacunkiem.
Poza wartościową treścią, na pochwałę zasługuje przygotowanie graficzne książki: przykuwająca wzrok okładka w kolorach czerni i fioletu oraz odpowiednio zaprojektowane strony. Ta dbałość o szczegóły jest – przynajmniej wg mnie – swego rodzaju wizytówką autorek. Czyli tego, co już wspomniałam wyżej – rzetelnego podejścia do tematu.
Podsumowując, bardzo polecam książkę MAMY TRUPA I CO DALEJ?… Komu? Wszystkim. Bo tak naprawdę wszyscy prędzej czy później spotkamy na swojej drodze Kostuchę, więc warto się na nie przygotować.
